Öğretim-Strateji Yöntem ve Teknikleri


Öğretim-Strateji Yöntem ve Tekniklerinin Etkili Kullanılması:


• Strateji- yöntem ve teknikleri seçerken öğretmen özellikleri, öğrencilerin öğrenme stilleri, hazır bulunuşlukları, kazanımlar, içerik, zaman, fiziksel ve ekonomik olanaklar ile sınıf mevcudu göz önüne alınmalıdır

Öğretme stratejileri genelde üç ana grupta toplanmaktadır Bunlar;

• Sunuş yoluyla öğretme stratejisi
 Buluş yoluyla öğretme stratejisi
• Araştırma yoluyla öğretme stratejisi

Günümüzde ek olarak ,

• Yeni yaklaşımlar söz konusudur Bunlar Oluşturmacılık(Yapılandırmacılık), çoklu zeka, beyin temelli öğrenme vb 

Öğretme yöntemleri Örnekleri;

• Anlatım
• Tartışma
• Örnek olay
• Gösterip yaptırma
• Problem çözme
• Bireysel çalışma


Grupla öğretim teknikleri;

Beyin fırtınası
• Gösteri
• Soru-cevap
• Rol yapma
• Drama
• Yaratıcı drama
• Benzetim
• İkili ve grup çalışmaları
• Mikro öğretim
• Gözlemleme, betimleme, değerlendirme
• Yazılı ve sözü olarak dönüt sağlama
• Eğitsel oyunlar



Bireysel öğretim teknikleri;
• Bireyselleştirilmiş öğretim
• Programlı öğretim
• Bilgisayar destekli öğretim

• Ders planlarında farklı biçimler olmasına karşın temel süreçler değişmemektedir
• Bu süreçler 
• Hazırlık aşaması, 
• Sunu/ geliştirme aşaması 
• Sonuç/ değerlendirme aşamalarıdır 

Etkinlikler:

• Kazanımları gerçekleştirmek amacıyla belli teknik ve yöntemlere göre düzenlenen davranışlar bütünüdür
• Etkinlikler genel olarak sınıf/okul içi ve Okul dışı etkinlikler olarak gruplanabilir
• Bir dersin planlanışı sürecinde kimi etkinlikler giriş etkinlikleri, kimi etkinlikler geliştirme etkinlikler geliştirme etkinlikleri kimisi de sonlandırma etkinlikleri olarak yer alırlar

Etkinlik Planı Aşamaları

• Biçimsel Bölüm,
• Süreç Bölümü 
• Değerlendirme aşamalarından oluşur

Biçimsel Bölüm

• DERS 
• SINIF 
• YAKLAŞIK SÜRE 
• ÖĞRENME ALANI 
• TEMA(ÜNİTE) 
• TEMEL BECERİLER 
• KAZANIMLAR
• Strateji- Yöntem-teknikle ilişkisi 
• MATERYALLER 
• KAYNAKLAR

Süreç Bölümü 

• Etkinliğin başlangıç ve gelişme aşamalarını içerir Bu süreçte öğretmen başlangıçta etkinliğin sağlıklı yürümesini sağlayıcı açık ve anlaşılır yönergeler vermeli, öğrencinin dikkatini etkinliğe çekmeli ve öğrencileri güdülemelidir Eğer gerekli ise ön bilgileri de harekete geçirmelidir Geliştirme bölümünde seçilen tekniklere uygun olarak öğrencilerin etkinliğe aktif katılımı sağlanmalıdır Etkinleri öğrenciler kendileri yapmalıdır

Değerlendirme Bölümü:

Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 
Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 
Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 

Sınıf içi etkinlikler uygulanırken öğretmenlerden beklenenler şunlardır:

• Öğrenci özerkliğini ve girişimlerini destekleyiniz
• Öğretimde çeşitli ortam ve materyallerin yanı sıra verileri ve birincil bilgi kaynaklarını kullanınız
• Bir öğrenme görevini oluştururken gerçek yaşamda karşılaşılan düzeyde karmaşık olmasına dikkat ediniz
• Bir öğrenme görevi oluştururken doğrudan parçalara ayırmak yerine öncelikle bütüncül olarak tasarlayınız
• Öğrenci tepkilerine göre dersi yönlendiriniz
• Gerekli olduğunda öğretim stratejilerini ve içeriği değiştiriniz
• Öğrencilerin ilgilerini çekecek sorunlar ortaya atınız
• Öğrencilerin hem sizinle hem diğer öğrencilerle etkileşimini destekleyiniz
• Öğrencilere bir soru yönelttiğinizde olası bir yanıt üzerinde düşünmeleri için yeterince bekleme süresi tanıyınız
• Öğrencilere sunulan bilgiler arasında bağlantı kurabilmeleri ve çeşitli görüşleri birbirleriye karşılaştırabilmeleri için zaman veriniz 
• Öğrencilerin başarısını öğrenme bağlamına göre değerlendiriniz 


Örnek Etkinlik Planı


• ADI: DUYGULARIM VE DÜŞÜNCELERİM EL ELE
• DERS : SOSYAL BİLGİLER
• SINIF : 4YAKLAŞIK SÜRE : 30 DAKİKA ÖĞRENME ALANI : BİREY VE KİMLİKÜNİTE : HERKESİN BİR KİMLİĞİ VARTEMEL BECERİLER : Karar verme, eleştirel düşünme, empati
• KAZANIMLAR : Duyguları ve düşünceleri arasındaki ilişkiyi fark eder Farklı durumlara ait farklı duygu ve düşüncelerini ifade eder
• MATERYALLER : Kağıt, kalem
• KAYNAK : Serdar Erkan,(1997) Örnek Grup Rehberliği Etkinlikleri, İlk ve Orta Öğretim İçin, Ankara: Pegem Yayınları, Kudret Eren Yavuz (2002), Duygusal Zeka Gelişimi, Ankara:Ceceli Okulları Yayınları
Süreç
• 1 Öğrencilere ekte verilen “Çalışma Kağıdı” nı dağıtın
• 2 Öğrencilerden çalışma kağıdında verilen her bir durum ile karşılaştıklarında yaşayacakları duyguyu boş bırakılan yerlere yazmalarını isteyin
• 3 Öğrencilerden çalışma kağıtlarını doldurduktan sonra verdikleri cevapları, sınıfta paylaşmalarını isteyin
• 4Aşağıdakilere benzer soruları sınıfa yönelterek grup etkileşimini başlatın Öğrencilerin soruları sözlü olarak cevaplamalarını isteyin Duygularınız durumdan duruma değişti mi?Aynı durumda her birimiz aynı duyguları mı yaşarız?Yaşadığımız bir duygu sonrası, durum hakkında daha fazla bilgi sahibi olduktan sonra duygularımız da değişmeler olur mu?Arkadaşlarınızın farklı düşüncelere sahip olması sizi nasıl etkiledi?Olaylarda yer alan kişilerin yerinde siz olsaydınız ne hissederdiniz?
Öğretmen, öğrencileri değerlendirirken şu durumlara dikkat edecektir

• Duygularını doğru ifade edebiliyor mu?
• Durumlara göre duygularının değiştiğini fark edebiliyor mu?
• Durumlara göre duygularının değişmesinin sebeplerini açıklayabiliyor mu? 


ÇALIŞMA KAĞIDI 


• Aşağıdaki olaylar ile karşılaştığınızda neler hissettiğinizi boş bırakılan yerlere yazınız:
• Bisikletine binip sokağa çıktın Bu sırada bir başka çocuk sana “Hey! o benim bisikletim, getir onu buraya” diye bağırdı Neler hissederdin?
 
• Sonra durdun ve çocuğa bisikletin sana ait olduğunu söyledin Yakından bakmasına izin verdin Çocuk, “ Özür dilerim benim bisikletim sanmıştım Kaybolan bisikletimi iki senedir biriktirdiğim parayla yeni almıştım” dedi Neler hissederdin?
• …………………………………………………………… 
• Bisikleti çalınan çocuğun yerinde olsaydın neler hissederdin?
• …………………………………………………………
• En yakın arkadaşların koşarken sana çarptı Neler hissetin?
• …… 
• Kırgın olduğun arkadaşın koşarken sana çarptı Neler hissettin?
 
• Arkadaşlarından biri sana sormadan kitabını aldı Neler hissettin?
Öğretim Materyali Hazırlama İlkeleri
1 “ Öğretim materyali basit, sade ve anlaşılabilir olmalıdır: Hazırlanacak öğretim materyali konuyu basitleştirebilen, öğrenci için anlaşılmasını kolaylaştıran ve gereksiz bilgilerle donanık olmayan bir özellik taşımalıdır Materyal fazla ayrıntılı olursa, öğrencilerin belleklerinde anlamlı kodlamaları güçleşir 
Öğretilecek konular mümkün olduğunca basite indirgenmelidir Bunun için sade bir anlatımın yanında bazı kodlamalardan, formüllerden yararlanılabilir Bir köydeki cami cemaatine her sene bayram namazındaki tekbirlerin alınışını uzun uzun anlatmak yerine bir defa ‘iki salla bir bağla, üç salla bir yolla’ formülünü öğretmek daha verimli bir metod olacaktır Öğrencilere de ders anlatırken bu tür formüller kullanılmalıdır Mesela dört büyük meleğin isimleri ‘CAMİ’ akroktisiyle anlatılabilir:
Cebrail
Azrail
Mikail
İsrafil 
2 “ Öğretim materyali dersin hedef ve amaçlarına uygun seçilmeli ve hazırlanmalıdır: Dersin hedeflerini desteklemeyen bir materyal, her ne kadar iyi hazırlanmış olsa bile öğretimsel etkinliği düşük olacaktır Çünkü her derste kazandırılması amaçlanan ve önceden spesifik olarak belirlenmiş hedeflerin öğrenciye kazandırılması için, öğretimsel etkinlikler tasarlanır ve uygulanır Öğretim etkinlikleri içinde yer alan öğretim materyallerinin geliştirilip kullanılması da hedef davranışlara göre belirlenir Örneğin hedefler uygulama düzeyinde ise, öğretim materyali de öğrenciye uygulama yapma fırsatı sunabilmelidir 
Önemli olan namaz kılmanın teorik bilgisine sahip olmak değil namaz kılabilmektir Bu nedenle namaz konusu işlenirken tepegöz, Powerpoint, video gibi teknolojilerin kullanılmasının yanı sıra bizzat uygulama da yaptırılmalıdır Bizim hedefimiz namaz kılmayı öğretmektir Bu da uygulama olmadan tam manasıyla gerçekleştirilemez 
3 “ Öğretim materyali, dersin konusunu oluşturan bütün bilgilerle değil, önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır: Öğretim materyallerinin bütün içeriğin öğrenciye aktarılması amacıyla değil, içeriğin önemli ve ana temalarının öğrenciye sunulmasında kullanılması en etkin yaklaşımdır Bu yüzden hazırlanacak materyaller konunun ana hatlarını sunan, anlaşılması güç olabilecek konuları açıklayan, içeriği soyuttan somuta taşıyabilen ve görsel-işitsel özellikler kullanarak anlaşılmayı kolaylaştıran türden olmalıdır” Mesela namaz konusunun şekiller, şemalar, resimler ile anlatılması öğretmenin soyut ve sözel olarak anlatmasından daha etkilidir 
Anlatılacak konular tamamıyla materyale aktarılıp laf kalabalığı yapılmamalıdır Materyalde anahtar kelimeler, semboller, konunun ana hatları ve başlıklar yer almalıdır Mesela namazın nasıl kılınacağını sözlü olarak öğretmen ifade etmelidir Materyalde ise namazın rükünleri resimlerle aktarılmalıdır 
4 “Öğretim materyalinde kullanılacak görsel özellikler (resim, grafik, renk vb) materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalı, aşırı kullanımdan kaçınılmalıdır: Görsel-işitsel özelliklerin, öğrencinin dikkatini çekmede ve öğrenciyi güdülemede etkin olduğu bir gerçektir Ancak amaca hizmet etmeyen ve gereğinden fazla kullanılan görsel-işitsel öğeler, öğrenci dikkatini dağıtabilir ve öğrenme güdüsünü yok edebilir Örneğin Powerpoint’te hazırlanmış bir sunumda, öğrencilerin dikkatini sunuma çekmek için, ilk sayfada ses kullanımı bu amaca hizmet edebilir Ancak sunumun her aşamasında aynı sesin kullanılması artık öğrencinin dikkatini çekme özelliğini kaybedip, öğrenci için bıktırıcı ve dikkatini dağıtıcı olabilir Öğretim ortamında tasarlanan her türlü etkinlik öğretimsel nitelikte olmalı ve öğretimsel değeri olmayan hiçbir etkinlik öğretim ortamında yer almamalıdır
5 Öğretim materyalinde kullanılan yazılı metinler ve görsel-işitsel öğeler, öğrencinin pedagojik özeliklerine uygun olmalı ve öğrencinin gerçek hayatıyla tutarlılık göstermelidir: Öğretim materyallerinin öğretim ortamındaki işlevlerinden biri de öğrencinin gerçek hayatıyla öğretim ortamı arasında bir köprü kurabilmektir Bu yüzden öğretim materyalinin içerdiği her türlü görsel-işitsel öğe öğrencinin yakın çevresinde görebildiği ve anlamlaştırabildiği gerçek nesneleri yansıtmalıdır Ayrıca, materyal öğrencinin bilişsel, fiziksel, sosyal ve duyuşsal hazır bulunuşluk düzeyine uygun olmalıdır
6 Öğretim materyali öğrenciye alıştırma ve uygulama imkânı sağlamalıdır: Öğrenciler için en etkin öğrenme ortamları öğrencilerin aktif olduğu ortamlardır Öğrenci için, öğrenme ortamındaki etkinliklere katıldığı ölçüde kalıcı izli öğrenme gerçekleşir” Mesela Powerpoint sunumu öğrencinin kendi kendine kullanabileceği, sayfalar arasında dolaşıp konu ile ilgili test, bulmaca vs çözebileceği bir şekilde hazırlanmalıdır
7 Öğretim materyalleri mümkün olduğunca gerçek hayatı yansıtmalıdır: Hazırlanan öğretim materyalinin gerçeğe uygunluğu sağlanmalıdır Mümkünse gerçek hayatı en iyi sınıf ortamına taşıyabilecek materyallerin seçilmesi gerekir Öğretim ortamlarının düzenlenmesinin en temel amacı gerçek hayatı sınıf ortamına taşıyabilmektir Ancak gerçek hayata ulaşılamadığı durumlarda en yakın modeller seçilmelidir” Mesela tesbih, takke, misvak, cami maketi vs sınıfa getirilebilir
8 “Öğretim materyali her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır: Kullanılacak her türlü materyal, bütün öğrencilerin kullanabileceği ve yararlanabileceği türden olmalıdır Öğretimsel materyallerin kullanımı bazı öğrencilerin sahip olabileceği özel özelliklerin değil, her öğrencide bulunulduğuna inanılan ortak yeteneklerin ve özelliklerin kullanılmasını gerektirmelidir Örneğin bir bilgisayar yazılımı öğretim materyali olarak kullanılacak ise bütün öğrencilerin yazılımı kullanmaları için gerekli bilgisayar bilgisine ve becerisine sahip olması gerekir Aksi takdirde, böyle bir materyal sadece bilgisayar kullanma becerisine sahip olan öğrenciler için etkin olacaktır
9 Materyaller sadece öğretmenin rahatlıkla kullanabildiği türden değil, öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır: Öğretim ortamında kullanılacak her türlü materyalin mümkün olduğu ölçüde öğrencinin, öğretmenin rehberliği olmadan da kullanabileceği şekilde tasarlanması ve geliştirilmesi gerekir Kullanımı çok karmaşık olan öğretim materyalleri öğrenciyi öğrenme ortamında pasif kılabileceği gibi, öğretim ortamını da öğretmen merkezli hale getirebilir Bunun sonucunda öğretim materyalinin öğrencinin yaratıcılık, problem çözme ve analitik düşünme gibi eğitimde çok kritik kabul ettiğimiz özelliklerini geliştirmesi beklenemez
10 Zaman içinde tekrar kullanılacak materyaller dayanıklı hazırlanmalı, bir defalık kullanımlarda zarar görmemelidir: Öğrenme ortamında, öğrencilerin farklı öğrenme hızlarına sahip oldukları bir gerçektir Bazı öğrenciler, konuyu anlayabilmek için daha fazla örneğe ve tekrara ihtiyaç duyabilirler Bu yüzden, öğretim materyali öğrencinin ihtiyacına paralel olarak farklı zamanlarda ve sürelerde kullanılabilecek özellikte olmalıdır
11 Hazırlanan öğretim materyalleri gerektiği takdirde, kolaylıkla geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır: Günümüzde hızla gelişen teknoloji ve gelişen bilgi birikimi eğitimsel içeriklerin ve öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarının da hızla değişmesine neden olmaktadırEğitim ortamının gerçek hayatla tutarlılık göstermesini sağlamak ve öğrencinin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için, kullanılan materyallerin içeriğinin mutlaka gerçek ve en güncel bilgileri içermesi gerekir Bu yüzden, öğretim materyalleri, içerikte meydana gelen yenilikleri ve gelişimleri yansıtabilen türde ve güncelleştirilebilir yapıda olmalıdır Güncelleştirilmesi mümkün olmayan materyallerin, öğretimsel etkinliğini zamanla kaybetmesi kaçınılmazdır 

Öğretim-Strateji Yöntem ve Tekniklerinin Etkili Kullanılması:

• Strateji- yöntem ve teknikleri seçerken öğretmen özellikleri, öğrencilerin öğrenme stilleri, hazır bulunuşlukları, kazanımlar, içerik, zaman, fiziksel ve ekonomik olanaklar ile sınıf mevcudu göz önüne alınmalıdır

Öğretme stratejileri genelde üç ana grupta toplanmaktadır Bunlar;

• Sunuş yoluyla öğretme stratejisi
 Buluş yoluyla öğretme stratejisi
• Araştırma yoluyla öğretme stratejisi

Günümüzde ek olarak ,

• Yeni yaklaşımlar söz konusudur Bunlar Oluşturmacılık(Yapılandırmacılık), çoklu zeka, beyin temelli öğrenme vb 

Öğretme yöntemleri Örnekleri;

• Anlatım
• Tartışma
• Örnek olay
• Gösterip yaptırma
• Problem çözme
• Bireysel çalışma


Grupla öğretim teknikleri;

Beyin fırtınası
• Gösteri
• Soru-cevap
• Rol yapma
• Drama
• Yaratıcı drama
• Benzetim
• İkili ve grup çalışmaları
• Mikro öğretim
• Gözlemleme, betimleme, değerlendirme
• Yazılı ve sözü olarak dönüt sağlama
• Eğitsel oyunlar

Bireysel öğretim teknikleri;
• Bireyselleştirilmiş öğretim
• Programlı öğretim
• Bilgisayar destekli öğretim

• Ders planlarında farklı biçimler olmasına karşın temel süreçler değişmemektedir
• Bu süreçler 
• Hazırlık aşaması, 
• Sunu/ geliştirme aşaması 
• Sonuç/ değerlendirme aşamalarıdır 

Etkinlikler:

• Kazanımları gerçekleştirmek amacıyla belli teknik ve yöntemlere göre düzenlenen davranışlar bütünüdür
• Etkinlikler genel olarak sınıf/okul içi ve Okul dışı etkinlikler olarak gruplanabilir
• Bir dersin planlanışı sürecinde kimi etkinlikler giriş etkinlikleri, kimi etkinlikler geliştirme etkinlikler geliştirme etkinlikleri kimisi de sonlandırma etkinlikleri olarak yer alırlar

Etkinlik Planı Aşamaları

• Biçimsel Bölüm,
• Süreç Bölümü 
• Değerlendirme aşamalarından oluşur

Biçimsel Bölüm

• DERS 
• SINIF 
• YAKLAŞIK SÜRE 
• ÖĞRENME ALANI 
• TEMA(ÜNİTE) 
• TEMEL BECERİLER 
• KAZANIMLAR
• Strateji- Yöntem-teknikle ilişkisi 
• MATERYALLER 
• KAYNAKLAR

Süreç Bölümü 

• Etkinliğin başlangıç ve gelişme aşamalarını içerir Bu süreçte öğretmen başlangıçta etkinliğin sağlıklı yürümesini sağlayıcı açık ve anlaşılır yönergeler vermeli, öğrencinin dikkatini etkinliğe çekmeli ve öğrencileri güdülemelidir Eğer gerekli ise ön bilgileri de harekete geçirmelidir Geliştirme bölümünde seçilen tekniklere uygun olarak öğrencilerin etkinliğe aktif katılımı sağlanmalıdır Etkinleri öğrenciler kendileri yapmalıdır

Değerlendirme Bölümü:

Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 
Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 
Yapılan etkinliğe yönelik olarak süreç ve ürün değerlendirmelerinin yapıldığı aşamadır Bu aşamada aynı zamanda dönüt- düzeltme çalışmaları da gerçekleştirilir 

Sınıf içi etkinlikler uygulanırken öğretmenlerden beklenenler şunlardır:

• Öğrenci özerkliğini ve girişimlerini destekleyiniz
• Öğretimde çeşitli ortam ve materyallerin yanı sıra verileri ve birincil bilgi kaynaklarını kullanınız
• Bir öğrenme görevini oluştururken gerçek yaşamda karşılaşılan düzeyde karmaşık olmasına dikkat ediniz
• Bir öğrenme görevi oluştururken doğrudan parçalara ayırmak yerine öncelikle bütüncül olarak tasarlayınız
• Öğrenci tepkilerine göre dersi yönlendiriniz
• Gerekli olduğunda öğretim stratejilerini ve içeriği değiştiriniz
• Öğrencilerin ilgilerini çekecek sorunlar ortaya atınız
• Öğrencilerin hem sizinle hem diğer öğrencilerle etkileşimini destekleyiniz
• Öğrencilere bir soru yönelttiğinizde olası bir yanıt üzerinde düşünmeleri için yeterince bekleme süresi tanıyınız
• Öğrencilere sunulan bilgiler arasında bağlantı kurabilmeleri ve çeşitli görüşleri birbirleriye karşılaştırabilmeleri için zaman veriniz 
• Öğrencilerin başarısını öğrenme bağlamına göre değerlendiriniz 

Örnek Etkinlik Planı

• ADI: DUYGULARIM VE DÜŞÜNCELERİM EL ELE
• DERS : SOSYAL BİLGİLER
• SINIF : 4YAKLAŞIK SÜRE : 30 DAKİKA ÖĞRENME ALANI : BİREY VE KİMLİKÜNİTE : HERKESİN BİR KİMLİĞİ VARTEMEL BECERİLER : Karar verme, eleştirel düşünme, empati
• KAZANIMLAR : Duyguları ve düşünceleri arasındaki ilişkiyi fark eder Farklı durumlara ait farklı duygu ve düşüncelerini ifade eder
• MATERYALLER : Kağıt, kalem
• KAYNAK : Serdar Erkan,(1997) Örnek Grup Rehberliği Etkinlikleri, İlk ve Orta Öğretim İçin, Ankara: Pegem Yayınları, Kudret Eren Yavuz (2002), Duygusal Zeka Gelişimi, Ankara:Ceceli Okulları Yayınları
Süreç
• 1 Öğrencilere ekte verilen “Çalışma Kağıdı” nı dağıtın
• 2 Öğrencilerden çalışma kağıdında verilen her bir durum ile karşılaştıklarında yaşayacakları duyguyu boş bırakılan yerlere yazmalarını isteyin
• 3 Öğrencilerden çalışma kağıtlarını doldurduktan sonra verdikleri cevapları, sınıfta paylaşmalarını isteyin
• 4Aşağıdakilere benzer soruları sınıfa yönelterek grup etkileşimini başlatın Öğrencilerin soruları sözlü olarak cevaplamalarını isteyin Duygularınız durumdan duruma değişti mi?Aynı durumda her birimiz aynı duyguları mı yaşarız?Yaşadığımız bir duygu sonrası, durum hakkında daha fazla bilgi sahibi olduktan sonra duygularımız da değişmeler olur mu?Arkadaşlarınızın farklı düşüncelere sahip olması sizi nasıl etkiledi?Olaylarda yer alan kişilerin yerinde siz olsaydınız ne hissederdiniz?
Öğretmen, öğrencileri değerlendirirken şu durumlara dikkat edecektir

• Duygularını doğru ifade edebiliyor mu?
• Durumlara göre duygularının değiştiğini fark edebiliyor mu?
• Durumlara göre duygularının değişmesinin sebeplerini açıklayabiliyor mu? 

ÇALIŞMA KAĞIDI 

• Aşağıdaki olaylar ile karşılaştığınızda neler hissettiğinizi boş bırakılan yerlere yazınız:
• Bisikletine binip sokağa çıktın Bu sırada bir başka çocuk sana “Hey! o benim bisikletim, getir onu buraya” diye bağırdı Neler hissederdin?
 
• Sonra durdun ve çocuğa bisikletin sana ait olduğunu söyledin Yakından bakmasına izin verdin Çocuk, “ Özür dilerim benim bisikletim sanmıştım Kaybolan bisikletimi iki senedir biriktirdiğim parayla yeni almıştım” dedi Neler hissederdin?
• …………………………………………………………… 
• Bisikleti çalınan çocuğun yerinde olsaydın neler hissederdin?
• …………………………………………………………
• En yakın arkadaşın koşarken sana çarptı Neler hissetin?
• …… 
• Kırgın olduğun arkadaşın koşarken sana çarptı Neler hissettin?
 
• Arkadaşlarından biri sana sormadan kitabını aldı Neler hissettin?
Öğretim Materyali Hazırlama İlkeleri
1 “ Öğretim materyali basit, sade ve anlaşılabilir olmalıdır: Hazırlanacak öğretim materyali konuyu basitleştirebilen, öğrenci için anlaşılmasını kolaylaştıran ve gereksiz bilgilerle donanık olmayan bir özellik taşımalıdır Materyal fazla ayrıntılı olursa, öğrencilerin belleklerinde anlamlı kodlamaları güçleşir 
Öğretilecek konular mümkün olduğunca basite indirgenmelidir Bunun için sade bir anlatımın yanında bazı kodlamalardan, formüllerden yararlanılabilir Bir köydeki cami cemaatine her sene bayram namazındaki tekbirlerin alınışını uzun uzun anlatmak yerine bir defa ‘iki salla bir bağla, üç salla bir yolla’ formülünü öğretmek daha verimli bir metod olacaktır Öğrencilere de ders anlatırken bu tür formüller kullanılmalıdır Mesela dört büyük meleğin isimleri ‘CAMİ’ akrostişiyle anlatılabilir:
Cebrail
Azrail
Mikail
İsrafil 
2 “ Öğretim materyali dersin hedef ve amaçlarına uygun seçilmeli ve hazırlanmalıdır: Dersin hedeflerini desteklemeyen bir materyal, her ne kadar iyi hazırlanmış olsa bile öğretimsel etkinliği düşük olacaktır Çünkü her derste kazandırılması amaçlanan ve önceden spesifik olarak belirlenmiş hedeflerin öğrenciye kazandırılması için, öğretimsel etkinlikler tasarlanır ve uygulanır Öğretim etkinlikleri içinde yer alan öğretim materyallerinin geliştirilip kullanılması da hedef davranışlara göre belirlenir Örneğin hedefler uygulama düzeyinde ise, öğretim materyali de öğrenciye uygulama yapma fırsatı sunabilmelidir 
Önemli olan namaz kılmanın teorik bilgisine sahip olmak değil namaz kılabilmektir Bu nedenle namaz konusu işlenirken tepegöz, Powerpoint, video gibi teknolojilerin kullanılmasının yanı sıra bizzat uygulama da yaptırılmalıdır Bizim hedefimiz namaz kılmayı öğretmektir Bu da uygulama olmadan tam manasıyla gerçekleştirilemez 
3 “ Öğretim materyali, dersin konusunu oluşturan bütün bilgilerle değil, önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır: Öğretim materyallerinin bütün içeriğin öğrenciye aktarılması amacıyla değil, içeriğin önemli ve ana temalarının öğrenciye sunulmasında kullanılması en etkin yaklaşımdır Bu yüzden hazırlanacak materyaller konunun ana hatlarını sunan, anlaşılması güç olabilecek konuları açıklayan, içeriği soyuttan somuta taşıyabilen ve görsel-işitsel özellikler kullanarak anlaşılmayı kolaylaştıran türden olmalıdır” Mesela namaz konusunun şekiller, şemalar, resimler ile anlatılması öğretmenin soyut ve sözel olarak anlatmasından daha etkilidir 
Anlatılacak konular tamamıyla materyale aktarılıp laf kalabalığı yapılmamalıdır Materyalde anahtar kelimeler, semboller, konunun ana hatları ve başlıklar yer almalıdır Mesela namazın nasıl kılınacağını sözlü olarak öğretmen ifade etmelidir Materyalde ise namazın rükünleri resimlerle aktarılmalıdır 
4 “Öğretim materyalinde kullanılacak görsel özellikler (resim, grafik, renk vb) materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalı, aşırı kullanımdan kaçınılmalıdır: Görsel-işitsel özelliklerin, öğrencinin dikkatini çekmede ve öğrenciyi güdülemede etkin olduğu bir gerçektir Ancak amaca hizmet etmeyen ve gereğinden fazla kullanılan görsel-işitsel öğeler, öğrenci dikkatini dağıtabilir ve öğrenme güdüsünü yok edebilir Örneğin Powerpoint’te hazırlanmış bir sunumda, öğrencilerin dikkatini sunuma çekmek için, ilk sayfada ses kullanımı bu amaca hizmet edebilir Ancak sunumun her aşamasında aynı sesin kullanılması artık öğrencinin dikkatini çekme özelliğini kaybedip, öğrenci için bıktırıcı ve dikkatini dağıtıcı olabilir Öğretim ortamında tasarlanan her türlü etkinlik öğretimsel nitelikte olmalı ve öğretimsel değeri olmayan hiçbir etkinlik öğretim ortamında yer almamalıdır
5 Öğretim materyalinde kullanılan yazılı metinler ve görsel-işitsel öğeler, öğrencinin pedagojik özeliklerine uygun olmalı ve öğrencinin gerçek hayatıyla tutarlılık göstermelidir: Öğretim materyallerinin öğretim ortamındaki işlevlerinden biri de öğrencinin gerçek hayatıyla öğretim ortamı arasında bir köprü kurabilmektir Bu yüzden öğretim materyalinin içerdiği her türlü görsel-işitsel öğe öğrencinin yakın çevresinde görebildiği ve anlamlaştırabildiği gerçek nesneleri yansıtmalıdır Ayrıca, materyal öğrencinin bilişsel, fiziksel, sosyal ve duyuşsal hazır bulunuşluk düzeyine uygun olmalıdır
6 Öğretim materyali öğrenciye alıştırma ve uygulama imkânı sağlamalıdır: Öğrenciler için en etkin öğrenme ortamları öğrencilerin aktif olduğu ortamlardır Öğrenci için, öğrenme ortamındaki etkinliklere katıldığı ölçüde kalıcı izli öğrenme gerçekleşir” Mesela Powerpoint sunumu öğrencinin kendi kendine kullanabileceği, sayfalar arasında dolaşıp konu ile ilgili test, bulmaca vs çözebileceği bir şekilde hazırlanmalıdır
7 Öğretim materyalleri mümkün olduğunca gerçek hayatı yansıtmalıdır: Hazırlanan öğretim materyalinin gerçeğe uygunluğu sağlanmalıdır Mümkünse gerçek hayatı en iyi sınıf ortamına taşıyabilecek materyallerin seçilmesi gerekir Öğretim ortamlarının düzenlenmesinin en temel amacı gerçek hayatı sınıf ortamına taşıyabilmektir Ancak gerçek hayata ulaşılamadığı durumlarda en yakın modeller seçilmelidir” Mesela tesbih, takke, misvak, cami maketi vs sınıfa getirilebilir
8 “Öğretim materyali her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır: Kullanılacak her türlü materyal, bütün öğrencilerin kullanabileceği ve yararlanabileceği türden olmalıdır Öğretimsel materyallerin kullanımı bazı öğrencilerin sahip olabileceği özel özelliklerin değil, her öğrencide bulunulduğuna inanılan ortak yeteneklerin ve özelliklerin kullanılmasını gerektirmelidir Örneğin bir bilgisayar yazılımı öğretim materyali olarak kullanılacak ise bütün öğrencilerin yazılımı kullanmaları için gerekli bilgisayar bilgisine ve becerisine sahip olması gerekir Aksi takdirde, böyle bir materyal sadece bilgisayar kullanma becerisine sahip olan öğrenciler için etkin olacaktır
9 Materyaller sadece öğretmenin rahatlıkla kullanabildiği türden değil, öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır: Öğretim ortamında kullanılacak her türlü materyalin mümkün olduğu ölçüde öğrencinin, öğretmenin rehberliği olmadan da kullanabileceği şekilde tasarlanması ve geliştirilmesi gerekir Kullanımı çok karmaşık olan öğretim materyalleri öğrenciyi öğrenme ortamında pasif kılabileceği gibi, öğretim ortamını da öğretmen merkezli hale getirebilir Bunun sonucunda öğretim materyalinin öğrencinin yaratıcılık, problem çözme ve analitik düşünme gibi eğitimde çok kritik kabul ettiğimiz özelliklerini geliştirmesi beklenemez
10 Zaman içinde tekrar kullanılacak materyaller dayanıklı hazırlanmalı, bir defalık kullanımlarda zarar görmemelidir: Öğrenme ortamında, öğrencilerin farklı öğrenme hızlarına sahip oldukları bir gerçektir Bazı öğrenciler, konuyu anlayabilmek için daha fazla örneğe ve tekrara ihtiyaç duyabilirler Bu yüzden, öğretim materyali öğrencinin ihtiyacına paralel olarak farklı zamanlarda ve sürelerde kullanılabilecek özellikte olmalıdır
11 Hazırlanan öğretim materyalleri gerektiği takdirde, kolaylıkla geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır: Günümüzde hızla gelişen teknoloji ve gelişen bilgi birikimi eğitimsel içeriklerin ve öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarının da hızla değişmesine neden olmaktadırEğitim ortamının gerçek hayatla tutarlılık göstermesini sağlamak ve öğrencinin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için, kullanılan materyallerin içeriğinin mutlaka gerçek ve en güncel bilgileri içermesi gerekir Bu yüzden, öğretim materyalleri, içerikte meydana gelen yenilikleri ve gelişimleri yansıtabilen türde ve güncelleştirilebilir yapıda olmalıdır Güncelleştirilmesi mümkün olmayan materyallerin, öğretimsel etkinliğini zamanla kaybetmesi kaçınılmazdır 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

FLASH FLASH...

Spor Haberleri